Circulair renoveren is veel meer dan een modewoord; het is een essentiële benadering voor de toekomst van de bouwsector, met name voor woningcorporaties. Terwijl traditionele bouwmethoden bijdragen aan de uitputting van grondstoffen en het vergroten van afvalstromen, biedt circulair renoveren een kans om minder (nieuwe, niet-biobased) materialen te gebruiken en zo kosten te besparen, duurzaamheid te vergroten en tegelijkertijd te werken aan een toekomstbestendige woningvoorraad. Maar waarom is dit relevant voor woningcorporaties, en wat zijn de belangrijkste voordelen?
In deze blog ontdek je waarom circulair renoveren een verstandige keuze is voor woningcorporaties en hoe het niet alleen bijdraagt aan een betere planeet, maar ook voordelen biedt voor de bewoners en zelfs op je financiële positie.
Wat is Circulair Renoveren?
Circulair renoveren is een bouwmethode die zich richt op het minimaliseren van materiaalgebruik op lange termijn en het toepassen van biobased of hergebruikte materialen. Verder zorgt circulair renoveren ervoor dat je langer gebruik maakt van de materialen door ze makkelijk te kunnen onderhouden en deelvervangingen mogelijk te maken. Hiermee wordt ook de totale levensduur van gebouwen verlengd. Er wordt hierbij ook al nagedacht over de toekomst zodat materialen na gebruik kunnen worden gedemonteerd en hergebruikt.
Een veelgestelde vraag is: is circulair hetzelfde als biobased bouwen? Hoewel biobased materialen zoals hout, stro en hennep vaak een belangrijk onderdeel zijn van circulaire projecten, omvat circulair renoveren veel meer. Het gaat ook om het optimaliseren van bestaande materialen, het verminderen van afvalstromen en het verlengen van de levensduur van gebouwen. Denk bijvoorbeeld aan het hergebruiken van bakstenen of het terugwinnen van hout uit sloopprojecten, of het inkopen van circulaire diensten (bijvoorbeeld warmte in plaats van installaties). Daarnaast kan je ook kijken naar wat je kunt behouden en dus niet hoeft te vervangen door het opknappen en reinigen van bijvoorbeeld deuren, plinten, keramieke toiletten en wasbakken).
Waarom is dit relevant voor woningcorporaties en hun bewoners?
Voor woningcorporaties, die verantwoordelijk zijn voor meer dan 30% van de Nederlandse woningvoorraad (bron), biedt circulair renoveren een kans om kosten te besparen, de waarde van woningen te verhogen en bij te dragen aan nationale klimaatdoelen. Maar waarom zou je als corporatie overstappen naar circulaire renovatie?
- Kostenbesparingen op lange termijn
Hoewel circulair renoveren soms een grotere initiële investering vraagt, kan het op de lange termijn kostenbesparingen opleveren. Denk hierbij aan de lagere kosten voor afvalverwerking, minder noodzaak voor nieuwe materialen en een langere levensduur van de woning. Voor de korte termijn zijn er verschillende subsidies en financieringsmogelijkheden beschikbaar die de kosten kunnen drukken. - Toekomstbestendigheid van de woningvoorraad
Door circulair te bouwen of renoveren, zorg je ervoor dat de woningvoorraad klaar is voor toekomstige behoeften. Gebouwen zijn energiezuiniger en kunnen eenvoudiger worden onderhouden of aangepast. Door bewoners tijdig te betrekken bij de planvorming wordt er draagvlak gecreëerd en kunnen renovaties soepeler verlopen, wat uiteindelijk hun tevredenheid verhoogt. - Duurzaamheid en klimaatdoelen
Door circulair te werken, help je mee aan de vermindering van CO2-uitstoot én het behoud van natuurlijke hulpbronnen. Nederland heeft als doelstelling om in 2050 een volledig circulaire economie te bereiken, en woningcorporaties spelen een cruciale rol in het realiseren van deze doelstelling.
- Kostenbesparingen op lange termijn
Voordelen voor bewoners
Het goed isoleren van woningen levert direct energie- en daarmee kostenbesparingen op voor bewoners. Door dit te doen met biobased materialen zorg je voor een gezonder binnenklimaat voor bewoners. Denk aan minder schadelijke stoffen in bouwmaterialen, wat leidt tot een comfortabeler en gezonder leefklimaat.
Hoe kun je beginnen met circulair renoveren?
Wil je als woningcorporatie stappen zetten naar circulair renoveren, maar weet je niet waar je moet beginnen? Hier zijn enkele praktische stappen om aan de slag te gaan:
- Kleine renovaties als testproject
Begin met kleine renovatieprojecten om circulaire principes uit te proberen. Denk aan het vervangen van dakisolatie met biobased materialen zoals hennep of houtvezel. Dit geeft je de kans om ervaring op te doen zonder dat je meteen grote risico’s neemt. - Bouw een circulair team op
Het creëren van een team binnen je organisatie dat zich richt op circulaire renovatie is een belangrijke eerste stap. Dit team kan bestaan uit projectmanagers, duurzaamheidsmanagers en externe specialisten die samen verantwoordelijk zijn voor het integreren van circulariteit in projecten. Betrek ook je aannemer, leverancier en andere partners in een vroeg stadium. - Maak gebruik van subsidies en financieringsmogelijkheden
Er zijn veel financiële steunmaatregelen beschikbaar om circulaire renovaties te ondersteunen. Zorg ervoor dat je de beschikbare subsidies benut om kosten te besparen en projecten financierbaar te maken. - Betrek bewoners vroegtijdig: Het creëren van draagvlak bij bewoners is essentieel. Organiseer bijeenkomsten en geef hen inspraak, zodat zij zich gehoord voelen en de voordelen van een gezonder binnenklimaat en energiebesparing begrijpen.
Samen Bouwen aan Circulariteit
Circulair renoveren biedt woningcorporaties een unieke kans om kosten te besparen, duurzamer te opereren en bij te dragen aan nationale klimaatdoelen. Door de juiste stappen te zetten, kun je je woningvoorraad toekomstbestendig maken en waarde behouden voor de lange termijn.
Wil je meer weten over circulair renoveren en hoe je dit kunt toepassen binnen jouw woningcorporatie? Download het Handboek Circulair Renoveren. Dit handboek, ontwikkeld in samenwerking met de TU Delft en het AMS Institute, helpt woningcorporaties om grondstoffen te besparen en milieu-impact te verkleinen door de juiste afwegingen te maken.
Deze blog is onderdeel van de serie “Circulair Renoveren in 6 Stappen”
Dit is de eerste blog in een serie waarin we woningcorporaties stap voor stap begeleiden in het proces van circulair renoveren. In de komende blogs gaan we dieper in op specifieke thema’s zoals biobased materialen, financiering, en hoe je circulair bouwen kunt verankeren in je organisatie.
Wat kun je verwachten in de blogserie?
- Waarom circulair renoveren?
- Wat zijn biobased materialen en hoe kies je ze?
- Zo start je een circulair renovatieproject
- Financiering en subsidies voor circulaire renovaties
- Van strategie naar actie: circulair bouwen verankeren in je organisatie
- De toekomst van circulair bouwen: wat staat ons te wachten?
Blijf op de hoogte en ontdek hoe jouw woningcorporatie de transitie naar circulair renoveren kan maken.
