Een fijne stad: samen onderweg naar morgen
“Een fijne stad.” Simpele woorden, uitgesproken door onze keynote-spreker Vincent Luyendijk, maar met een wereld van betekenis. Tijdens ons jaarevenement op 14 november 2024 vroegen we iedereen hun ogen te sluiten en zich voor te stellen: hoe ziet de stad van morgen eruit? Het was het startpunt van een inspiratiereis vol perspectieven en kansen.
We zitten in de decade of action. Mooie woorden zijn niet genoeg; het is tijd voor echte actie. Want zonder lef blijft verandering uit. Zoals men zegt: “Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg.”
Tijdens ons jaarevenement Onderweg naar morgen hebben we een helder vergezicht geschetst: een stad waar duurzaamheid en verbondenheid hand in hand gaan. Maar dat vergezicht blijft een droom als we niet in actie komen. Samen bouwen we aan de stad van morgen, stap voor stap, met de juiste bouwstenen – en bovenal: samen. Op deze dag hebben we geprobeerd koppelingen te maken en kansen inzichtelijk te maken.
Hoogtepunten van de dag
De kracht van verbeelding
Keynote-spreker Vincent Luyendijk inspireerde ons met zijn visie op een fijne stad. Hij daagde ons uit groot te dromen en tegelijkertijd klein te beginnen. Want actie begint met een beeld: wat willen we bereiken, en hoe komen we daar?
Een vergezicht zonder een routekaart blijft een luchtkasteel. Tijdens Onderweg naar morgen hebben we geprobeerd die route zichtbaar te maken: Wat kun je écht doen, hier en nu? We wilden niet alleen inspireren, maar ook laten zien wat er écht nodig is om in beweging te komen en hoe je vandaag al stappen kunt zetten richting die fijne stad van morgen.
De reizende tentoonstelling Paris Biobased van Christina Eickmeier en Emma Diehl toonde hoe Frankrijk de transitie naar koolstofarme materialen versnelt. Scholen, publieke gebouwen, woonhuizen: stuk voor stuk tastbare voorbeelden van een duurzame toekomst, die in Parijs al werkelijkheid is.
Met zijn expositie Inner Landscape liet Philippe Rol zien hoe natuur en de mens elkaar kunnen versterken. In zijn visie zijn bewoners integraal onderdeel van een gezond ecosysteem – een radicaal andere benadering van stedenbouw.
Stakeholder Café Sessies:
Onze Stakeholder Café-sessies draaiden om kennis delen en samenwerken. Ronald de Vries (Gemeente Zaanstad) en Thijs Noordhoek (Nebest) benadrukten de kracht van hergebruik. Alles begint met het goed inventariseren en documenteren van beschikbare materialen. Deel je kennis, enthousiasmeer je netwerk, en kom in beweging!
De sessie met Elsbeth van Battum (Hogeschool van Amsterdam) en Geurt Donze (Stichting W/E Adviseurs) bracht waardevolle academische inzichten. De focus verschuift steeds meer naar renovatie en het gebruik van CO₂-besparende materialen zoals dubbelglas. Hun raamwerk voor renovatie biedt concrete handvatten om duurzaamheidsambities waar te maken.
Tom Bergevoet inspireerde ons met verschillende circulaire voorbeelden uit zijn boek The Flexible City, waarmee hij liet zien hoe flexibiliteit en circulariteit hand in hand gaan in stedelijke ontwikkeling. Imme Groet deelde daarnaast waardevolle tips voor het succesvol opstellen van tenders, en liet zien hoe je duurzaamheid concreet kunt verweven in aanbestedingsprocessen. Samen boden ze praktische inzichten voor een toekomstbestendige stad.
Het interactieve spel van Witteveen+Bos, verzorgd door Wouter Ter Heijden, liet deelnemers op een speelse manier ervaren hoe je verschillende gebiedstypologieën circulair kunt vormgeven. Aan de hand van drie pijlers – preventie, waardebehoud en waardecreatie – onderzochten ze per fase van gebiedsontwikkeling welke circulaire maatregelen niet alleen de vraag naar materialen kunnen verminderen, maar ook bijdragen aan bredere thema’s zoals klimaatadaptatie en energie. Een inspirerende oefening in samen bouwen aan een duurzame toekomst!
In beweging: inspiratie van de straat
Door letterlijk in beweging te komen tijdens een wandeling door Amsterdam-Noord, ontdekten we hoe anders je kijkt naar je omgeving. Bas Kok, historicus en schrijver van o.a. het boek ‘GOGME; Hoe Amsterdam een Wereldstad werd’ opende de wandeling met een boeiende introductie.
Wat maakt een plek fijn? Wat valt op? Deze ervaring bracht nieuwe perspectieven – en gesprekken – die we meenemen in ons werk. Zo ontdekten we in de tuin van Climate Cleanup de verborgen kracht van materialen die CO₂ opslaan. We leerden van de natuur, waar ingenieuze oplossingen al eeuwen bestaan: hoe het (s)lijm van slakken inspireert tot duurzame bouwmethoden, en hoe termieten ons wijzen op slimme manieren om temperatuur te reguleren. Deze natuurlijke innovaties bieden verrassende en veelbelovende handvatten voor de stad van morgen.
Dank aan onze deelnemers en bijdragers
We willen iedereen die aanwezig was – van sprekers en exposanten tot deelnemers – bedanken voor jullie bijdrage. Samen hebben we een hoopvolle visie geschetst van een fijne stad voor morgen. We hopen dat we jullie geïnspireerd hebben om in beweging te komen, met elkaar.
Vincent Luyendijk
Imme Groet
Bob van der Zande
Ronald de Vries
Wouter van den Berg
Thijs Noordhoek
Elsbeth van Battum
Geurt Donze
Wouter ter Heijden
Christina Eickmeier
Emma Dahl
Philippe Rol
Klaske Postma
Annelies Vlasblom
Bos Kok
Bam bouw en techniek
Cirkelstad
A-Lab
Witteveen+Bos
Nebest
Pepijn Duijvestein
Bas Adib
Christiaan Uittenbosch
En Tara van Zanten voor de fotografie
Download hier alle presentaties:
ZNMC circulair bouwen, Transformatie Elsbeth van Battum, Keynote presentatie Vincent Luyendijk, Presentatie In beweging Bas Kok, Intro presentatie Philippe Rol en Vera van Maaren, Stroomstart spel, Academische updates Geurt Donze, Tom Bergevoet The Flexible City
Heb je vragen, ideeën, of wil je verder praten over dit onderwerp? Laat een berichtje achter. We horen graag van je!